Stefan Peters (°1978) is een Belgisch kunstenaar die imaginaire vergezichten en installaties creëert waarin tijd en ruimte plaats maken voor een meditatieve atmosfeer. Zijn kleuren zijn evocatief, de vormen kennen geen geografie. De landschappen kunnen niet worden vastgeklikt. Peters’ werk is gericht op een open blik, aangevoerd door een gedreven zoektocht naar de hedendaagse materialiteit van het schildersmedium. In zijn reeksen die op elkaar inhaken worden licht kleur en kleur licht. De kunstenaar jaagt geen romantiek na, maar presenteert werken die een verwarrend spel spelen met onze perceptie. Zo plukte hij voor de ‘Google Earth’-reeks beelden uit de gelijknamige website om die daarna laag na laag te bewerken met de wetten van de schilderkunst; de beelden zijn echt, maar ook weer niet en tegelijk misschien echter dan waar ze vandaan kwamen.
Naarmate de aandacht van de kunstenaar verder verschuift naar de materie, glijdt het zwaartepunt meer en meer richting suggesties en achtergrond. Het akkoord wordt gedragen door een kleurverloop dat bijna digitaal aandoet, maar toch duidelijk geschilderd is. Met contemplatie op de radar is de kunstenaar zich bewust van hoe we ons kunnen voelen op de top van een berg: ver van onszelf verwijderd maar tegelijk nooit dichterbij. Het plaatst de blik van de toeschouwer op een afstand met de wereld, waardoor hij naar de eigen plek in het universum kan kijken. Het doet denken aan de klassieke Chinese landschappen waarin kleine denkers worden geplaatst die ‘ronddwalen terwijl ze liggen’, vanuit het idee dat het goed is voor onze ziel om naar weergaven van bergen te kijken. Maar bij Peters zijn er geen figuurtjes. Die open rol kan de toeschouwer op zich nemen.
Met Fearful Symmetry presenteert Stefan Peters zijn eerste solotentoonstelling bij Galerie Zwart Huis. De kunstenaar stelt nieuwe werken voor uit de ‘Vistas’-serie en introduceert de daaruit voortgevloeide ‘Symmetry’-serie. De titel van deze tentoonstelling verwijst naar het gedicht The Tyger van William Blake waarin de dichter de dualiteit van de tijger bekijkt als een paradox tussen schoonheid en angst en dit benoemt met ‘fearful symmetry’. De heldere ogen van het beest, zijn galante symmetrie en gracieuze balans staan in direct verband met zijn potentieel om andere dieren te vernietigen. Maar waarom is het überhaupt een optie dat schoonheid op zo’n kwaadaardige manier wordt ingezet? Wat zegt dat over de schepping en, bij uitbreiding, over onze wereld? Het is een vraag die doorklinkt in Peters’ laatste werk.Als een reeks vlekken uit een rorschachtest vouwen de multi-opstelbare, symmetrische diptieken zich open terwijl ze steeds minder op zichzelf gaan lijken. Horizontaal boven elkaar suggereren ze een waterspiegel, naast elkaar ontstaat er een panoramisch effect, verticaal gepositioneerd openen ze een bevreemdend universum. Als een caleidoscoop nodigen de panelen automatische associaties uit. Er doemen gedaantes op die er niet zijn en er wordt een bijna buitenaardse realiteit binnengelaten die openstaat voor het onderbewuste. Bovendien worden beide luiken tegelijkertijd geschilderd, de ene met de linkerhand, de andere met de rechterhand. Een nieuwe aanpak voor Peters die zijn penseel normaal alleen met rechts bedient. Vanop afstand is de symmetrie nagenoeg perfect. Van dichterbij kan de toeschouwer verdwalen in details en borstelstreken en zich afvragen welke helft het origineel en welke de kopie is. Dat Peters zelf deel uitmaakt van een identieke tweeling levert het thema een bijkomende complexiteit op.
Het videowerk How to Land on Earth geeft een extra laag aan de schilderwerken. Met het concept van het ‘hyperobject’ van filosoof Timothy Morton op zijn schouder, injecteert Peters een ecologische bezorgdheid tussen de verf en pixels. Daar waar een object een voorwerp is met een bepaalde eigenschap, is een hyperobject een idee dat we met onze beperkte menselijke geest niet echt kunnen vatten. De opwarming van de aarde is daar een goed voorbeeld van, maar ook het weggooien van een bekertje; voor het individu is het weg eens het in het vuilnis verdwijnt, maar uiteraard bestaat het nog. Wat niet in ons gezichtsveld ligt maar wel aanwezig is, wordt ook in de video en zijn opstelling gereflecteerd. De leesbaarheid komt in het gedrang. Je ziet iets verschuiven, maar je snapt niet precies wat. De paradox van de tijger wordt hier in verband gebracht met het Antropoceen, de periode waarin menselijke activiteit de aarde en het klimaat het meest heeft beïnvloed – de mens draagt immers een gelijkaardige tegenstrijdigheid tussen schoonheid en vernietiging in zich. Vervalt onze verantwoordelijkheid als we de gevolgen niet duidelijk kunnen vastpakken?
—
Fearful Symmetry valt samen met de eerste publicatie van Stefan Peters over de ‘Vistas’-reeks en haar varianten. Met teksten van Hans Op de Beeck en Claire Leblanc en een interview door Stef Van Bellingen.
Stefan Peters (°1978) woont en werkt in Hasselt. In 1996-2000 studeerde hij Grafische Vormgeving aan de MAD Faculty in Genk en in 2015-2016 was hij deelnemer aan de Jan van Eyck-Academie in Maastricht. In 2016 was hij laureaat van de STRABAG Art Award in Wenen. Solotentoonstellingen waren te zien in STRABAG Artlounge, Wenen, AT (Subverted Expectations, 2016); C-mine, Genk, BE (Phantasmagoria, 2019); Galerie Roger Katwijk, Amsterdam, NL (Are we there yet?, 2020 en Private Paradise, 2022); en Galerie Zwart Huis, Brussel, BE (Fearful Symmetry, 2024). Hij deed o.a. mee aan kunstparcours Coup de Ville in Sint-Niklaas, BE (2016 en 2024); NYFW in New York, US (2016); Storytelling in UNC Gallery, Seoul, KR (2016); The Spring Exhibition in Charlottenborg Kunsthal, Kopenhagen, DK (2017); Biënnale van de Schilderkunst in Mudel, Deinze, BE (2018); Vincent van GoghHuis in Zundert, NL (2019); Landschap 2.0 in De Domijnen, Sittard, NL (2020); Close-up on Belgian contemporary art in Degroof Petercam, Luxemburg, LU (2021); IVY / Vuur in mij, in Korsele, BE (2023). In 2013 resideerde Peters in het Emile Van Dorenmuseum en C-mine in Genk, BE; in 2018 in AIR Chateau de Suronde, Rochefort-sur-Loire, FR; en in 2019 in Van Gogh Artist In Residence, Zundert, NL.
